Laporan Panel Iklim Antarabangsa menyebut terdapatnya pelanggaran hak asasi manusia terutamanya yang melibatkan penurunan suhu kawasan bersalji di tanah rata dan kutub; kenaikan aras laut, suhu air, cuaca dan ombak panas, paras takat hujan, musim kemarau panjang dan juga ribut tropika (IPCC 2007, 44-47).

Hak kepada Air
Antara perkara-perkara yang menjadi kerisauan utama berkenaan hak asasi manusia adalah hak kepada air, makanan dan kesihatan. Laporan tersebut menyebut, 20 peratus manusia di dunia ini bergantung kepada sumber air sungai yang terdedah kepada banjir, manakala beratus juta penduduk India, China dan Andes bergantung kepada air berpunca daripada glasier yang mencair yang juga terdedah kepada banjir dan dan kemudiannya musim kemarau. Penduduk di kawasan Mediteranean, Amerika Barat, Afrika Selatan dan Brazil Timur akan mengalami musim kemarau yang teruk pada masa hadapan. Dalam kata lain, pembahagian dan akses kepada air akan berubah secara dramatik dalam tahun-tahun akan datang.

Hak kepada Makanan
IPCC menjangkakan bahawa yang mereka yang berhadapan dengan masalah kelaparan bakal meningkat daripada 50 juta orang pada tahun 2020 kepada 200 juta pada tahun 2080. Peningkatan suhu yang mendadak dan cuaca yang tidak menentu menyebabkan hak makanan penduduk diugut dengan kebakaran dan kerosakan tanaman. Hal ini akan memberikan impak kepada kumpulan petani dan nelayan kecil – terutamanya di Afrika dan Asia serta Australia – manakala pengeluaran makanan secara industri akan meningkat di kawasan-kawasan lain.

Hak kepada Kesihatan
IPCC menyatakan kerisauan mereka dengan peningkatan kes peningkatan kekurangan zat di Afrika, Asia dan negara tropika yang rata-rata akan memberikan kesan yang besar terhadap tumbesaran kanak-kanak. Kes malaria dijangka akan meningkat antara 200-400 juta kes tambahan dan mungkin akan merebak ke Britain, Australia dan Portugal. Seramai 3.5 bilion penduduk dunia akan terdedah kepada demam denggi. Pertubuhan WHO menjangkakan, sehingga kini, terdapat antara 150,000 penduduk dunia mati setiap hari disebabkan perubahan iklim.

Perjanjian hak asasi manusia antarabangsa tidak menyebut dengan jelas hak kepada persekitaran yang selamat dan sihat. Walau bagaimanapun, badan triti Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu yang memantau perlaksanaan kovenan telah beberapa kali memberi penekanan kepada hubungkait antara alam sekitar dan pelaksanaan standard hak asasi manusia.

Hak untuk hidup berpaksi kepada Artikel 6, Kovenan Hak Sivil dan Politik. Dalam penjelasan umum ke6 dan 14, Majlis Hak Asasi Manusia melihat kepada cadangan hak untuk hidup tidak sepatutnya dilanggari walaupun pada masa kecemasan atau darurat.

Sumber: Climate Change violate Human Rights, Theodor Rathgeber

Azwani Abdul Rahman
Bahagian Hak Asasi Manusia
ERA Consumer Malaysia