Kualiti Jagaan Kesihatan bermaksud merawat pada perkara yang betul pada masa yang sesuai dengan cara yang betul kepada pesakit dan mendapatkan hasil rawatan yang terbaik. Jagaan kesihatan termasuk semua perkhidmatan kesihatan seperti hospital swasta, hospital kerajaan dan klinik, klinik bersalin dan klinik kesihatan swasta.
Pada masa kini, hospital swasta beroperasi sebagai organisasi komersial berasaskan keuntungan dan memberikan kualiti jagaan kesihatan kepada pesakit yang berkemampuan untuk membayar kos rawatan yang tinggi berbanding jagaan kesihatan yang lain.
Kadar rawatan hospital swasta adalah berbeza.
Aduan menerusi Pusat Khidmat Aduan Pengguna Nasional (NCCC) mengenai rawatan hospital meningkat sebanyak 26% iaitu sebanyak 210 aduan (2008) dan 265 aduan (2009) . Di antara kes-kes yang paling utama ialah mengenai pertikaian bil.
Pesakit tidak mengetahui jumlah kos keseluruhan rawatan biasanya terdapat banyak komponen terlibat seperti kadar pentadbiran, konsultasi, prosedur dan lain-lain. Penangguhan rawatan atau pembedahan menjadikan kos rawatan turut meningkat dari segi caj wad, makanan dan rawatan perubatan di hospital. Pengguna sepatutnya mendapatkan penjelasan yang khusus terhadap bayaran yang di kenakan sebelum mendapatkan rawatan.
Masalah pengurusan rawatan hospital yang tidak professional juga antara aduan yang biasa diterima seperti layanan kurang sopan, tidak menghabiskan rawatan sewajarnya, kurang berkomunikasi dan lewat menerima laporan kesihatan. Pesakit juga terpaksa menunggu lama untuk rawatan dan tiada perhatian sehingga pesakit terpaksa mengambil inisiatif mendekati staff kesihatan. Di samping itu, doktor tidak memberikan laporan kesihatan yang lengkap kepada pesakit untuk merujuk rawatan kepada hospital yang lain dan memberikan penjelasan tentang penyakit pesakit. Selain itu lambat menerima laporan sehingga melewatkan tuntutan insuran dan SOCSO.
Hak Pengguna bagi menangani kos rawatan yang tinggi
Hak pengguna dalam mendapatkan rawatan di hospital swasta dinyatakan dalam Akta Kemudahan dan Perkhidmatan Jagaan Kesihatan Swasta 1998 dan Peraturan Kemudahan Penjagaan Kesihatan dan Perkhidmatan Swasta 2006. Pesakit mempunyai hak untuk menerima maklumat apabila diminta. Hak tersebut termasuk bayaran yang dianggarkan bagi perkhidmatan yang disediakan dan bayaran lain yang tidak dijangka.
Pesakit juga berhak dimaklumkan tentang prosedur bayaran yang dikenakan oleh hospital swasta, sebelum memulakan penjagaan atau rawatan khusus. Pesakit boleh meminta bil terperinci bagi seluruh rawatan tanpa dikenakan sebarang bayaran tambahan.
Petugas hospital swasta diwajibkan mengambil langkah sewajarnya untuk memastikan pesakit diberikan maklumat mengenai syarat-syarat perubatan dan sebarang rawatan yang disarankan, penyiasatan atau prosedur dan kos rawatan, penyiasatan atau prosedur yang mungkin dikenakan.
Peraturan ini juga menyediakan jadual bayaran untuk menentukan kadar yang boleh dikenakan oleh seorang doktor atau doktor pakar. Jadual ini juga termasuk senarai bayaran menyeluruh yang boleh dikenakan bagi pelbagai prosedur bayaran.
Kementerian Kesihatan perlu membantu pengguna dalam hal ini dengan menegaskan bahawa penerangan mengenai prosedur perubatan yang disenaraikan dalam bil pesakit perlu bersesuaian dengan penerangan jadual bayaran. Petugas hospital swasta mesti mewujudkan pelan mekanisme rungutan pesakit termasuk pelantikan seorang pegawai perhubungan pesakit untuk bertindak sebagai penghubung antara pesakit dengan hospital swasta.
Kempen Gaya Hidup Sihat
FOMCA telah mengadakan kempen “Gaya Hidup Sihat” di bawah Kempen Konsumer Kebangsaan (3K) di bawah tema “ Perubahan Bermula Dengan Saya” sejak tahun 2008 dan mengajak pengguna kembali meningkatkan tahap kualiti kesihatan diri dengan mengamalkan pengambilan makanan yang seimbang, memantau tahap kesihatan secara kerap, mengurangkan makanan ringan, berlemak dan minuman berkarbonat dan melakukan senaman 3 kali seminggu.
Menurut statistik Kajian Kesihatan dan Mobiditi Kebangsaan (NHMS), kadar lebihan berat badan dalam kalangan rakyat Malaysia ialah 29.1% pada 2006 berbanding 16.6% pada 1996. Kadar obesiti dari 4.4% pada 1996 kepada 14.2% pada 2006 (kenaikan 9.8%) . Bilangan rakyat Malaysia menghidap penyakit diabetes juga meningkat 6.6% pada 1996 kepada 14.9% . Penyakit darah tinggi melonjak 12.7% kepada 42.6% pada tahun 2006. Manakala laporan daripada Kementerian Kesihatan Malaysia telah membelanjakan kira-kira 20% atau RM 180 juta daripada bajet RM 900 milion untuk ubat bagi penyakit kronik gaya hidup seperti tekanan darah tinggi, diabetes dan kolestrol tinggi.
Pengguna seharusnya sedar kepentingan penjagaan kesihatan mestilah bermula dari diri sendiri dan institusi kekeluargaan itu sendiri. Mencegah adalah langkah terbaik sebelum sakit menghampiri anda.
Langkah Penguatkuasaan dan Cadangan
Kementerian Kesihatan perlu menggubal Jadual Bayaran di bawah Akta Kemudahan dan Jagaan Kesihatan Swasta 1998. Kementerian Kesihatan juga bersama-sama dengan Majlis Perubatan Malaysia (MMC) juga perlu bertindak tegas terhadap hospital yang mengenakan kadar bayaran yang tinggi kepada pesakit dan mengkaji sedalamnya kes atau aduan yang diterima. FOMCA meminta agar Jadual Yuran tersebut perlu dipamerkan di tempat yang jelas dilihat oleh pengguna. Pengguna perlu mengetahui jumlah caj yang dikenakan sebelum menjalani rawatan. Jadual Yuran juga perlu disemak semula agar kadar caj tersebut tidak terlalu membebankan.
FOMCA turut mencadangkan agar Piagam Pesakit dilaksanakan di klinik, pusat perubatan dan hospital kerajaan serta swasta . Piagam Pesakit ini telah dipersetujui oleh FOMCA, Persatuan Perubatan Malaysia, Persatuan Doktor Pergigian Malaysia dan Persatuan Farmasi Malaysia pada tahun 1993, namun masih belum dilaksanakan. Kementerian Kesihatan Malaysia hendaklah menerima pakai Piagam Pesakit ini dan mewajibkan semua pihak memaparkan Piagam Pesakit di semua premis klinik dan hospital kerajaan serta swasta.
Siti Rahayu Zakaria
FOMCA